Een dag in het leven van... drukker Piet Germonprez
In 2021 bestaat Jeugdboekenmaand 50 jaar. Met het thema ‘Lezen is een feest!’ vieren we een hele maand lang het lezen en dat doen we samen met alle spelers die dat mogelijk maken: auteurs, illustratoren, uitgevers, vormgevers… Iedere week laten we iedere week één van hen een inkijk geven in hun job. Deze week vroegen we aan Piet Germonprez van drukkerij L.capitan, hoe zijn werkdag eruit ziet.
door Katrien Elen | foto's: Michiel Devijver
Mijn dag
6.15 uur - ''s ochtends ga ik eerst even naar buiten. Daarna neem ik uitgebreid de tijd om me klaar te maken, te ontbijten en het nieuws te lezen. Ik heb echt een uur nodig om 'de dingen te groeten'. Rond 7.15 uur vertrek ik naar mijn werk. Ik neem een espresso mee voor onderweg, mijn derde van de dag. Ik heb wel wat koffie nodig om te functioneren.'
8.00 uur - 'In de voormiddag heb ik een aantal afspraken met opdrachtgevers. Soms komen die naar de drukkerij, maar vandaag ben ik vooral op de baan. Liefst zie ik mijn opdrachtgevers live. Dat klinkt misschien ouderwets maar je moet ons werk kunnen zien en voelen om het naar waarde te schatten.'
'Mijn eerste klant van de dag - een jonge uitgeverij - is op zoek naar een standaardafwerking voor een boekproject. Dat zijn technisch de gemakkelijkste projecten maar die doe ik het minst vaak. Voor dat soort opdrachten is de prijs vaak doorslaggevend. En er is vaak wel een concurrent in Oost- of Zuid-Europa die een standaardjob goedkoper wil uitvoeren.'
9.30 uur - 'Mijn tweede afspraak voor de dag. De uitgeverij van een illustrator is op zoek naar een drukker die zijn tekeningen zo getrouw mogelijk kan drukken. De details en de kleuren moeten zo dicht mogelijk het origineel benaderen. Met de juiste papierkeuze en bijhorende beeldbewerking moet dat zeker lukken. We hakken vandaag een paar belangrijke knopen door, maar sowieso zullen er een paar proeven over een weer moeten gaan tot het resultaat helemaal goed zit.'
'Om aan de uitgever te illustreren wat er allemaal mogelijk is, heb ik onder andere het boek Roodwaternacht mee, een opdracht die ik deed voor De Dagen en de Provincie Antwerpen waaraan verschillende illustratoren - elk met hun eigen techniek - meewerkten. Als ik dat boek gewoon, zonder meer had gedrukt, was het niet goed gekomen. Elke illustratie is apart bewerkt zodat ze helemaal tot haar recht komt op het gekozen papier.'
'99% van de lezers ligt misschien niet wakker van die details, maar soms moet het resultaat echt top zijn. Vergelijk het met een sterrenrestaurant. Niet iedereen gaat in het Hof van Cleve eten, maar als je de absolute top nastreeft, is elk detail belangrijk.'
“99% van de lezers ligt misschien niet wakker van die details, maar soms moet het resultaat echt top zijn.”
11.00 uur - 'Opnieuw een afspraak, met een vormgever dit keer. Hij wil een boek realiseren waarin grote pagina's willekeurig worden afgewisseld met minder hoge en smallere pagina's. Qua afwerking is dat iets wat ik nog niet eerder heb gedaan.'
'Met mijn dertig jaar ervaring weten uitgevers me te vinden voor dit soort projecten. Technisch ben ik vrij goed op de hoogte. Ik zal ook nooit zeggen: dit is onmogelijk. Ik ga gewoon op zoek naar een manier om het wel voor elkaar te krijgen. Daarvoor werk ik soms samen met externe specialisten. In dit geval zullen we beroep moeten doen op een gespecialiseerde boekbinder.'
'Ik laat me graag omringen door mensen die bepaalde taken beter kunnen uitvoeren dan ik. Als je daarvoor openstaat, kan je fantastisch mooie projecten realiseren. En dan wil ik gerust een euro meer betalen. In China kan zo'n opdracht wellicht goedkoper, maar ik stel me veel vragen bij de omstandigheden waarin mensen daar moeten werken. Om van de CO2-uitstoot nog maar te zwijgen.'
“Ik laat me graag omringen door mensen die bepaalde taken beter kunnen uitvoeren dan ik. Als je daarvoor openstaat, kan je fantastisch mooie projecten realiseren. En dan wil ik gerust een euro meer betalen.”
12.15 uur - 'Ik eet snel in mijn wagen vooraleer ik doorrijd naar de drukkerij. Ik ben de man niet van de lange middagpauzes. Je zal me ook niet vaak zien aanschuiven aan een lange tafel met veel collega’s. Liever zonder ik me een half uurtje af om op adem te komen of voer ik een goed één-op-één gesprek.'
13.00 uur - 'Ik arriveer op de drukkerij en loop even door het atelier. Daarna begeef ik me naar mijn kantoor voor een vergadering met één van onze accountmanagers. Zij behartigen de projecten van de opdrachtgevers en zorgen ervoor dat alles goed verloopt en op tijd klaar is. De technische medewerkers stuur ik niet direct zelf aan, al ben ik graag van alles op de hoogte.'
'Ik vind het heel fijn om mijn collega’s te motiveren om het beste uit zichzelf te halen, om hen dingen te laten doen waarvan ze dachten dat ze het niet zouden kunnen. Hoe ik dat doe? Ik hoor wel eens dat ik een groot empathisch vermogen heb en met alle soorten mensen kan spreken. Bovendien weet ik heel goed waar ik naartoe wil. Verder is oprechtheid mijn handelsmerk. Ik wil iedereen recht in de ogen kunnen kijken. Aan leugens ben ik dan ook allergisch. Als ik iemand daar op betrap, is het snel gedaan voor mij.'
15.00 uur - 'Ik bekijk enkele nieuwe papierstalen. Ik ruik en voel er niet alleen aan, maar ik tik ook op het papier. Sommige papiersoorten hebben een zacht geluid, andere klinken hard en scherp. Op dat soort details kan ik echt kicken.'
'Er gaat tegenwoordig veel meer aandacht naar de papierkeuze dan vroeger. In de jaren negentig had je maar een paar speciale papiersoorten, nu heb je er duizenden. Leveranciers als Fedrigoni, G.F Smith, ... hebben prachtige collecties. Voor elk project kiezen we dus bewust welke papiersoort we willen gebruiken.'
'De papierindustrie is de laatste decennia ook veel duurzamer geworden. Het water dat wordt gebruikt om papier te maken, wordt gezuiverd teruggegeven aan de natuur en ook de boomplantages zijn zo georganiseerd dat ze rekening houden met de biodiversiteit. Ik heb al een paar plantages bezocht in de Ardennen en Scandinavië en het is prachtig om te zien met welke snelheid nieuwe bomen worden aangeplant. Die bomen zuiveren onze lucht. Papier is een milieuvriendelijke en hernieuwbare grondstof geworden.'
17.00 uur - 'Een uitgeverij belt me op om te signaleren dat het kinderboek dat we vorige week leverden al is uitverkocht. Kunnen we zo snel mogelijk voor een herdruk zorgen? Als het juiste papier aanwezig is, kan dat relatief snel gaan. Ik beloof dat er over twee weken opnieuw 2000 exemplaren in de winkel kunnen liggen.'
'Over de jaren heen heb ik de oplages zien kleiner worden. Vroeger werden er vlot duizenden exemplaren van een boek gedrukt. Nu worden bijzondere boeken soms maar op 1000 of zelfs maar 300 exemplaren gedrukt. De oplage voor een eerste druk ligt zelden hoger dan 3000 exemplaren, tenzij voor sommige kookboeken. Al is die trend ook over haar hoogtepunt.'
'De oplage wordt ingeschat door de uitgever. Ze willen niet met te veel stock achterblijven en zijn dus voorzichtig. Auteurs hopen vaak op een hogere oplage, maar als het hun eerste boek is, zullen ze na de lancering misschien wel vlot honderd boeken verkopen aan vrienden en familie, maar dan valt het vaak stil. Daar moet je realistisch in zijn.'
“Over de jaren heen heb ik de oplages zien kleiner worden. Vroeger werden er vlot duizenden exemplaren van een boek gedrukt. Nu worden bijzondere boeken soms maar op 1000 of zelfs maar 300 exemplaren gedrukt.”
18.30 uur - 'Ik stuur een berichtje naar mijn vrouw dat ik naar huis vertrek. Ik weet dat mijn gezin op mij wacht om samen te eten. Af en toe kan het hier wel eens laat worden, maar meestal ben ik op als ik zo’n tien uur heb gewerkt.'
19.30 uur - 'Als het weer en de planning het toelaten spring ik 's avonds graag eens in het water of op de fiets. Tijdens het sporten kom ik vaak tot nieuwe inzichten rond werkproblemen waar ik mee worstel. Als zo'n oplossing binnenvalt op de fiets, kan ik echt ontspannen. Dan denk ik niet meer aan het werk. Voor mij vormt het sporten dus een perfecte buffer tussen werk en privé.'
20.30 uur - 'Tijdens en na het avondeten staat mijn werkbutton echt af. Je moet kunnen ontstressen en doseren om het vol te houden. Als je voortdurend sprint, kom je niet tot betere resultaten, integendeel. Soms moet je even de stekker eruit trekken om de volgende dag of na het weekend met een frisse blik opnieuw te beginnen.'
'Het afgelopen jaar was dat cruciaal. Het was een harde periode voor onze branche. Zo zijn veel projecten uitgesteld of afgelast wegens de coronacrisis. In diezelfde periode werd L.capitan overgenomen door de Graphius Groep. Hierdoor kunnen we wel aanmeren in een veilige haven.'
“Het begint al met hoe een boek openvalt. Dat mag geen moeite kosten, een boek mag niet te strak ingebonden zijn. Ook de looprichting van het papier moet juist zitten, zo moeten de vezels evenwijdig lopen aan de rug. Verder mag een boek niet stinken.”
22.00 uur - 'Ik lees nog even een boek, op papier uiteraard. Er gebeurt al zoveel digitaal in deze wereld. Een boek blijft voor mij toch tastbaarder. Het prikkelt al mijn zintuigen. Er is niet alleen het visuele, maar ook de geur, het geluid en het gevoel maken deel uit van de ervaring.'
'Uiteraard beoordeel ik de kwaliteit van het drukwerk. Dat is beroepsmisvorming. Het begint al met hoe een boek openvalt. Dat mag geen moeite kosten, een boek mag niet te strak ingebonden zijn. Ook de looprichting van het papier moet juist zitten, zo moeten de vezels evenwijdig lopen aan de rug. Verder mag een boek niet stinken. Dat klinkt misschien evident maar soms kan de combinatie van een papiersoort met een bepaalde inkt voor een onaangename geur zorgen. Zeker bij een kookboek is het belangrijk dat het een neutrale geur heeft. Tot slot moet elke pagina verrassen zodat je zin hebt om de bladzijde om te draaien. Niet alleen het verhaal maar ook de vormgeving speelt daarbij een cruciale rol.'
Deel dit artikel: