De Leesjury start met een proeftraject voor jongste kleuters
De Leesjury is de grootste lezerscommunity in Vlaanderen voor kinderen en jongeren van 4 tot 18 jaar. Momenteel experimenteert Iedereen Leest met ‘Leesjury-start’, gericht op jonge kleuters van 2,5 tot 4 jaar. 25 scholen en bibliotheken engageren zich als pionier voor dit driejarig proeftraject.
De Leesjury, die afgelopen leesjaar bijna 15.000 kinderen en jongeren bereikte, vierde in 2022 haar veertigste verjaardag. Al die jaren kunnen kinderen en jongeren van 4 tot 16 jaar hun leeshonger stillen met een divers boekenaanbod en hun leeservaringen uitwisselen met leeftijdsgenoten. Enkele jaren geleden breidde de Leesjury uit met een groep 7, voor jongeren tussen 16 en 18 jaar. Veel juryleden wilden na groep 6 immers blijven deelnemen aan de Leesjury. Ook aan de andere kant van de leeftijdsgroep hoorde Iedereen Leest veel stemmen opgaan van leerkrachten, bibliotheekmedewerkers en ouders. Onder de naam ‘Leesjury-start’ zal er gedurende enkele jaren geëxperimenteerd worden om de Leesjury ook bij deze jonge leeftijd te introduceren.
(De tekst gaat verder onder de afbeelding.)
Experiment
Het basisconcept van de Leesjury – samen verhalen (voor)lezen en praten over verhalen – leent zich perfect voor de leeftijdsgroep van jonge kleuters. Toch kan de Leesjury niet meteen worden uitgebreid met een nieuwe leeftijdsgroep. Iedereen Leest wil de tijd nemen om dit nieuwe traject stapsgewijs uit te bouwen. Met een kleinschalig proeftraject kunnen deelnemende bibliotheken en scholen uitzoeken hoe een leesgroep bij deze jonge leeftijd het best werkt en welke ondersteuning zij nodig hebben.
Iedereen Leest verspreidde voor de zomer een oproep onder lokale Leesjury-afdelingen om deel te nemen aan dit proeftraject. Daaruit werden 25 scholen en bibliotheken geselecteerd die al een ‘groep 1’ aanbieden (4 tot 6 jaar). Deze pioniers krijgen begeleiding van Iedereen Leest en kunnen onderling ervaringen uitwisselen in een lerend netwerk.
Interactief voorlezen
Begin oktober kwam de groep online bijeen. Ze maakten kennis met de zes boeken die voor deze leeftijdsgroep geselecteerd werden en vernamen hoe zij deze samen met jonge kleuters kunnen (voor)lezen. Daarbij staat de methodiek van ‘interactief voorlezen’ centraal, een voorleesmethode waarbij je niet alleen een tekst voorleest, maar tegelijkertijd in interactie gaat met de kinderen voor, tijdens en na het voorlezen. Bij elk boek kunnen de leesbegeleiders putten uit een inspiratiefiche die dieper ingaat op het verhaal.
Nadien wisselden de deelnemers alvast enkele ervaringen uit. Enkele leerkrachten adviseerden om voldoende tijd te nemen om het verhaal voor te lezen en aandacht te hebben voor de verschillende fases (voor, tijdens en na het voorlezen). Aanvullende activiteiten en een goede omkadering zorgen immers voor een betere verwerking van het verhaal bij de jonge kleuters. Bovendien verhoogt het hun betrokkenheid bij de voorgelezen verhalen.
Leesjury-kamp
Andere besproken thema’s tussen de deelnemers waren meer praktisch van aard. Enkele bibmedewerkers zijn bijvoorbeeld van plan om gezinnen met jonge kleuters actief te werven voor Leesjury-start, door hen aan te spreken tijdens hun wekelijkse voorleesmomenten. Een andere bib maakt al plannen om een Leesjury-kamp aan te bieden tijdens de krokusvakantie. Ook over hoe jonge kleuters verhalen kunnen beoordelen en stemmen op hun favoriete verhaal, werd inspiratie uitgewisseld. En misschien hoeft de groep kleuters geen ‘vaste’ groep te zijn, maar kunnen andere kleuters (en ouders) aansluiten op verschillende voorleesmomenten? Hoewel hiermee een basisprincipe van de Leesjury wordt losgelaten – namelijk dat een vaste groep aan juryleden alle verhalen beoordeelt en vergelijkt om een stem uit te brengen – kan het net interessant zijn om nieuwe pistes te verkennen.
Ouderbetrokkenheid
De rol van ouders is in dit proeftraject cruciaal. Omdat de Leesjury-start zich tot een erg jonge leeftijdsgroep richt, willen de betrokken scholen en bibliotheken met dit traject een brug maken naar de thuisomgeving. In de bib kunnen ouders bijvoorbeeld aansluiten bij het interactief voorleesmoment, en op school kan de leerkracht ouders informeren over het verhaal dat werd voorgelezen. Zo kunnen ouders ook thuis nog even terugkomen op de inhoud of het thema van het verhaal.
(De tekst gaat verder onder de afbeelding.)
Intervisie
Geïnspireerd door de online bijeenkomst gaan de 25 scholen en bibliotheken verder aan de slag. Ze bepalen zelf wanneer en met welke frequentie ze hun voorleesmomenten inplannen en hoe ze de rol van de ouders invullen. Iedereen Leest voorziet naast de boeken en inspiratie om hiermee aan de slag te gaan, ook intervisiemomenten voor leerkrachten en bibmedewerkers. Zo leren we samen wat werkt en wat minder goed werkt. Dit leesjaar (2023-2024) geldt als een echte try-out, zodat er voor volgend leesjaar een bijsturing mogelijk is. Als de tijd rijp is, kan de Leesjury in heel Vlaanderen en Brussel uitgroeien met een extra leeftijdsgroep. Op die manier zal de Leesjury nog meer model staan voor een doorgaande leeslijn.
Iedereen Leest zal te gepasten tijde bepaalde uitkomsten van dit proeftraject delen op haar website. Voorlopig is het niet mogelijk om deel te nemen aan dit proeftraject. Heb je alsnog vragen hierover of zou je in de toekomst mee willen experimenteren, contacteer dan griet.loix [at] iedereenleest.be (Griet Loix).
Lees ook
Deel dit artikel:
