In het atelier van Dieter De Schutter

Met dank aan Darwin

‘Sinds mijn vriend zes maanden geleden bij mij introk, delen we de werkruimte. Het is de kleinste kamer van ons appartement, maar het lukt. Het is zelfs handig dat ik met Darwin (T. Cabrera, fotograaf, red.) bijna dagelijks kan babbelen over composities, kleuren of de verhalen die we willen vertellen. Hij helpt me ook als ik in crisismomenten te chaotisch word. Zo had ik vorig jaar amper drie, vier maanden om het prentenboek Hout (met tekst van Kim Crabeels,red.) te illustreren, maar een stappenplan dat we samen opmaakten, nam mijn gevoel van overweldiging weg. En pas op, ondanks de weinige tijd, bleef ik streng voor mezelf.’

Van riso tot gelplaat

‘Soms zegt een stemmetje in mij: “Dat kan beter.” Ik luister daarnaar als ik bijvoorbeeld voel dat er nog niet genoeg afwisseling in perspectief of lay-out is. Ik durf ook korte nachten te maken als blijkt dat mijn storyboard of schetsen niet leiden tot de sfeer die ik voor ogen had. Zo’n eerste idee kan ik dan vrij snel loslaten; dat speelse, experimentele vind ik net het leuke aan illustreren. Daarom maak ik ook graag riso-prints – in Studio Boekenberg helpen ze me daar heel goed bij – en was ik blij dat ik onlangs gelplaat-printen ontdekte. Dat soort technieken geven het onverwachte resultaat waarnaar ik altijd zoek.’

“Ik durf korte nachten te maken als blijkt dat mijn storyboard of schetsen niet leiden tot de sfeer die ik voor ogen had.”

Fietsen naar Wilrijk

‘Ik volg graag cursussen, bijvoorbeeld over scenarioschrijven, maar visueel leer ik nog het meeste bij in het dagcentrum in Wilrijk waar ik sinds dit schooljaar drie dagen per week lesgeef aan volwassenen met een autismespectrumstoornis. Het is te zeggen: ze komen zelf met technieken die ze willen uitproberen en wij begeleiden hen – bijna één op één, omdat ze vaak last hebben van faalangst. Het geeft veel voldoening als ze blij naar huis gaan en hun experimenten inspireren me om bijvoorbeeld met die gelplaten achtergronden voor beelden te maken. Ook weg zijn van de computer en telkens veertig minuten naar Wilrijk fietsen doen deugd.’

Tweeling

‘Ik was drie jaar voltijds illustrator, maar dankzij de betere financiële en sociale statuten in de zorgsector kan ik nu selectiever mijn opdrachten kiezen. Daardoor teken ik met nog meer plezier. Het is iets wat ik van kinds af doe en waarop ik me wellicht extra ging toeleggen om het verschil met mijn identieke tweelingbroer in de verf te zetten. Hij was beter in wiskunde, dus wilde ik mijn kracht halen uit creatief zijn, net als mijn grootmoeder. Zij is ook tekenaar, maar moest van haar ouders Snit en Naad studeren terwijl ze naar de kunstacademie wilde. Vandaag straalt ze als ze haar huis vol kan hangen met tekeningen van mij.’

“Tekenen is iets wat ik van kinds af doe en waarop ik me wellicht extra ging toeleggen om het verschil met mijn identieke tweelingbroer in de verf te zetten. Hij was beter in wiskunde, dus wilde ik mijn kracht halen uit creatief zijn.”

Nami Concours

‘Tijdens mijn studies grafisch ontwerp gaf docent Klaas Verplancke me de raad om te investeren in reizen. Ook al lijkt een ticket naar Londen of een standplaats op een festival daar duur, het helpt je groeien. Zo leerde ik inderdaad illustratoren van overal kennen en door deel te nemen aan wedstrijden – wat ik tot vandaag blijf doen – won ik onder meer een prijs op het Zuid-Koreaanse Nami Concours. Daarop vroeg een uitgever me om met die beelden een heel boek te maken, dat ik nu op mijn tempo uitwerk. Het gaat over de verbeeldingskracht van een kind, iets wat veel vrienden superherkenbaar vinden, maar toegaven vergeten te zijn.’

Watlab

‘Door boeken te maken voor Studio Sesam, werd ik me ervan bewust dat in kinderboeken nog te weinig hoofdrollen weggelegd zijn voor meisjes of lgbtq-personages. Ik ben dan ook blij dat ik nu illustraties mag maken voor Zeepaardje Zeno, een prentenboek van Edward Van de Vendel dat past in een nieuwe reeks waarin telkens één diersoort een andere genderexpressie, geaardheid of samenlevingsvorm representeert. Als ik zelf schrijf, onderzoek ik vaak een conflict dat diep in mij zit, want als maker moet je eerlijk zijn, vind ik. Ik leer op dat vlak veel in het Watlab, waar ik met collega’s nadenk over thema’s als verhaalstructuur.’

“Als ik zelf schrijf, onderzoek ik vaak een conflict dat diep in mij zit, want als maker moet je eerlijk zijn, vind ik.”

Geboortekaartjes

‘’s Morgens heb ik koffie nodig om op gang te komen, maar zodra ik bezig ben, kan mijn werkkamer er echt ontploft uitzien: overal penselen, verf of snippers papier die ik inscan. Hoewel ik altijd analoog begin, bouw ik honderden Photoshoplagen. Ik kan me er echt in verliezen om zo’n beeld vol te stoppen met nieuwsgierig makende details en te zoeken naar de juiste compositie. Het is ook een handig medium om de feedback van klanten – als ik bijvoorbeeld geboortekaartjes maak – onderweg al te verwerken in plaats van op het einde alles te moeten aanpassen. Op Instagram toon ik dan weer geen onaf werk. Misschien omdat dat te kwetsbaar voelt?’

De volksjury

‘Voltijds freelancen kon weleens eenzaam worden, maar dankzij de afwisseling met mijn deeltijdse job geniet ik er nu net van om hier alleen te zitten tekenen terwijl ik podcasts beluister. Ik ben into true crime, al vind ik De volksjury vooral ontspannend omdat ze zo informeel babbelen over onopgeloste moordzaken. Ook De Grote Vriendelijke Podcast klinkt gezellig én leert me veel over het boekenvak. Van The Screenwriting Life hoop ik vooral dat het me helpt om schrijven minder te gaan zien als boetseren met klei die altijd nat blijft. Anders dan bij een beeld zegt mijn buikgevoel niet wanneer een tekst af is – best moeilijk.’

Goblet en Lundberg

‘Tijdens mijn recentste workshops in de Jeugdboekenmaand kreeg ik veel energie van het authentieke enthousiasme van de kinderen. Vroeger vond ik het zelf magisch toen ik in de bibliotheek boeken mocht kiezen. De dieren en figuurtjes die ik nu vaak teken, en waarmee ik een heel eigen wereld schep, zouden me toen ook aangesproken hebben. Vandaag kijk ik met bewondering naar graphic novels van makers als Dominique Goblet, omdat zij zo speels durft te zijn, en prentenboeken als De kattenwandeling van Sara Lundberg, omdat het me aanmoedigt om de beelden ook eens volledig te schilderen in plaats van ze deels digitaal op te bouwen.’

“Vroeger vond ik het zelf magisch toen ik in de bibliotheek boeken mocht kiezen. De dieren en figuurtjes die ik nu vaak teken, en waarmee ik een heel eigen wereld schep, zouden me toen ook aangesproken hebben.”

Namerikawa

‘Ik zou graag meer reizen omdat ik me dan extra bewust ben van mijn omgeving. Ik doe dan aan waarnemingstekenen in schetsboeken, wat thuis te weinig lukt, en sla vanalles op in mijn visuele brein. Het hoeft niet ver te zijn – deze zomer trekken we drie weken door Spanje, zonder plan – maar mijn residentie in Namerikawa in 2022 was wel top. Onbewust raakte ik beïnvloed, denk ik, door hoe Japanners met enkele eenvoudige lijntjes emoties weergeven en door hun absurde humor. Ik leerde het naïeve nog meer te omarmen, dus ik wil zeker terug. Twee schilderijtjes die ik ginder maakte hangen in mijn werkkamer als perfecte reminder.’

REEKS: In het atelier

Hoe ziet de werkruimte van illustratoren eruit? Wat zijn hun rituelen, talismannen en eigenaardigheden? Waaruit putten ze inspiratie en hoe komen ze tot hun beste werk? Journaliste Katrien Steyaert mag binnenkijken in hun ateliers en in hun creatieve geesten. Michiel Devijver maakt er foto’s bij.