De voorleesboekenkast van Nina Mouton
In deze reeks gaan we op bezoek bij enthousiaste voorlezers en hun kinderen. Wat zijn hun favoriete voorleesboeken? Hoe ziet hun voorleesritueel eruit? In deze aflevering duiken wij in de voorleesboekenkast van gezinspsychologe Nina Mouton, auteur van Mild ouderschap, en haar zoon Miro van 10 en dochter Loa van 7.
door Katrien Elen
'Als kind was voorlezen een traditie bij ons thuis. Iedere avond kroop ik samen met mijn zus Eva en onze mama in bed voor een verhaaltje. Niemand kan zo goed Jip en Janneke voorlezen als mijn moeder. Ik vond dat zo gezellig dat ik dat zelf ook wilde voor mijn gezin. Een paar maand na Miro’s geboorte ben ik er mee gestart. De laatste tijd gaat het voorlezen hier wel in vlagen. Tijdens de zomervakantie was het er bijvoorbeeld wat bij ingeschoten, maar in de herfst vroeg Miro terug om een verhaaltje. Toen besefte ik hoezeer ik het voorlezen had gemist.'
Verbindend ritueel
'Ik laat mijn kinderen altijd het boek kiezen en geef hen de optie tussen één lang verhaal of twee korte verhalen. En we hebben de afspraak dat ik hun lievelingsverhalen twee keer na mekaar lees. Vaak keren dezelfde boeken terug. Die kennen ze natuurlijk uit het hoofd. Soms verander ik een woord en dan reageren ze meteen: 'Mama, dat klopt niet!' Die herhaling geeft hen houvast en zorgt voor veiligheid. Samen in bed lezen, verhoogt dat gevoel van geborgenheid nog. Daardoor vind ik voorlezen zo’n passend ritueel voor het slapengaan. Een boek maakt trouwens ook de overgang naar een andere wereld. Het bereidt hen letterlijk voor op een nacht vol dromen.'
'Ik lees mijn twee kinderen altijd samen voor. Soms gebeurt het dat een boek voor Loa nog te moeilijk is. Zo was Miro direct mee met Zijn er nog vragen? van Ignaas Devisch, een kinderboek over filosofische vragen. Lola snapte de kern van het boek niet. Ze denkt dat er op elke vraag een duidelijk antwoord bestaat en dat wij - als alwetende ouders - dé waarheid kennen. Miro kan al wat filosoferen en weet dat er vaak niet één eenduidig antwoord is. Aan de hand van dat boek heeft hij dat idee proberen uit te leggen aan zijn zus. Dat was een enorm verbindend moment. Ik vind het fijn als boeken de aanleiding vormen voor zo’n gesprek. Ik laat bij het voorlezen dan ook altijd ruimte voor interactie. Echt toffe boeken lokken spontaan veel vragen uit. Zo deed Het huis met de gele deur van Hanne Luyten Loa en Miro nadenken over hoe twee mama’s samen een kindje konden krijgen.'
“Een boek maakt ook de overgang naar een andere wereld. Het bereidt hen letterlijk voor op een nacht vol dromen.”
Niet pushen
'Mijn man en ik zijn altijd gretige lezers geweest. Als kind heb ik Mathilda van Roald Dahl zeker duizend keer verslonden. Onze kinderen lezen helaas niet graag. Iedereen zegt: 'Als je wilt dat je kinderen graag lezen, moet je er vroeg mee beginnen.' Tarara, hier heeft dat niet gewerkt! De ipad heeft gewonnen. Miro en Loa zullen nooit uit zichzelf een boek lezen. Ik wil hen daar ook niet in dwingen. Ik vind dat jammer, maar als ik hen ga pushen, wordt lezen een moeten. Misschien gaan ze de liefde voor boeken ooit nog ontdekken, maar misschien ook niet. En dat is oké.'
'De laatste jaren lees ik zelf ook veel minder dan vroeger - wie heeft er nog tijd om te lezen - maar er slingeren hier altijd wel vijf boeken rond waarin ik tegelijk bezig ben. Soms lees ik echter maar honderd pagina’s in een boek. Vroeger sprak ik mezelf dan streng toe: 'Lees dat eens uit'. Nu probeer ik ook mild te zijn voor mezelf. Niemand zegt dat ik een boek moet uitlezen. Dus neem ik tegenwoordig gewoon het boek waar ik op het moment nood aan heb.'
Huis vol boeken
'Wij hebben heel veel boeken in huis. Inspiratie doe ik op via Instagram. Vroeger had ik ook een babbelgroep voor moeders op Facebook. Daar vroeg ik regelmatig naar tips. En ik bekijk de nieuwe titels in de boekhandel, of bij Dreamland. Met de bib ben ik heel slecht. Als ik boeken uitleen, heb ik gegarandeerd boetes aan mijn been. Ik vind dat jammer van mezelf. Soms probeer ik het opnieuw met goede moed, maar het lukt me gewoonweg niet om boeken op tijd terug te brengen. Nu, ik ben bevoorrecht. Ik krijg veel boeken toegestuurd van de uitgeverij en ik koop ook wel eens boekjes op de rommelmarkt. Daarnaast krijgen Miro en Loa bij mijn vader ook altijd boeken van de Sint en hoewel mijn kinderen bij hun verjaardag zelf speelgoed mogen kiezen, steek ik er altijd een gezelschapsspel en een boek bij.'
“In tegenstelling tot wat je misschien zou verwachten, heb ik geen boeken over thema’s uit de psychologie in huis, zoals verhalen over verlies of zo. Mijn kinderen krijgen zo al genoeg pedagogie met hun moeder, denk ik dan.”
Kiezen op maat
'Doordat mijn kinderen geen lezers zijn, probeer ik er echt goed over na te denken wat ze tof zouden vinden. Daarom kreeg Loa van ons een moppenboek voor haar verjaardag. Dat werkt! Ze is er enorm trots op dat ze nu zelf moppen kan vertellen. Miro houdt van weetjes. Vroeger kocht ik dus boeken over dino’s voor hem, nu zijn dat boeken over technologie.'
'Een tijd geleden had ik me toch mispakt met Het boek zonder tekeningen van B.J. Novak. Miro weigerde resoluut om naar het verhaal te luisteren, want er stonden geen tekeningen in. Een paar maand later kwam het boek echter aan bod op school. Hij kwam dolenthousiast thuis: 'Mama, dat boek moet je echt eens voorlezen. Zo'n tof boek!' Soms kan een verplichting dus wel werken. Miro zette alvast zijn vooroordeel aan de kant.'
'Loa heeft graag zoekboeken. Mijn moeder koopt die vaak voor haar. Ik niet, want ik wil een echt verhaal kunnen voorlezen. Bovendien heb je voor een zoekboek veel licht nodig en vind ik het daardoor moeilijk om in de slaapmodus te geraken. De Tiny-boeken heeft ze ook allemaal. Eigenlijk zijn dat boekjes van de oude stempel met traditionele rolpatronen en pedagogische principes, zoals straffen, waar ik niet achtersta. Tiny is ook altijd flink. Regelmatig moet ik me bedwingen om haar niet doorheen te schudden en te roepen: 'Wees eens jezelf, Tiny. Je moet niet zo perfect zijn.' Ik probeer die boekjes dus wel een beetje te kaderen of ik censureer bepaalde passages. Eigenlijk zijn er te weinig boeken waar ik op vlak van pedagogie en maatschappijbeeld helemaal achter sta. Een uitzondering is Het huis met de gele deur. Dat boek geeft op een goede manier de boodschap dat iedereen zichzelf mag zijn.'
“Geen enkel boek is hier verboden, hoe fout het op pedagogisch vlak ook is. Soms kan ik wel even denken: 'O man', maar uiteindelijk opent elk boek een nieuwe wereld.”
'In tegenstelling tot wat je misschien zou verwachten, heb ik geen boeken over thema’s uit de psychologie in huis, zoals verhalen over verlies of zo. Mijn kinderen krijgen zo al genoeg pedagogie met hun moeder, denk ik dan. Ik praat met hen sowieso over dat soort onderwerpen, maar ik voel de behoefte niet om dit via verhalen te doen.'
'Nu, geen enkel boek is hier verboden, hoe fout het op pedagogisch vlak ook is. Soms kan ik wel even denken: 'O man', maar uiteindelijk opent elk boek een nieuwe wereld. Zo is Miro zot van De waanzinnige boomhut-reeks van Andy Griffiths. Ik kan de hype wel snappen - ik heb ze zelf gekocht voor hem - maar ik mis iets in die verhalen. Je moet er zelf te weinig je fantasie voor gebruiken. Dat vind ik net het schone aan boeken, dat ze je verbeelding stimuleren. Daarom kijk ik ook nooit eerst naar de verfilming van een boek. Maar als die boeken hem aanzetten om te lezen, heb ik er niets op tegen. Nu, het nieuwste deel van de reeks heeft hij ook niet uitgelezen. Wie weet, misschien vindt hij ook wel dat er te veel is ingevuld in die verhalen.'
Vier boekentips
- Zijn er nog vragen? van Ignaas Devisch: 'Een heel toegankelijk boek voor iets oudere kinderen om mee te filosoferen. Echt alles wordt in dit boek in vraag gesteld.'
- Mama kwijt van Chris Haughton: 'Ik kreeg het boek aangeraden en vond het op het eerste zicht een rare, heftige titel voor een kinderboek. Ondertussen hebben we het zeker al 1000 keer gelezen, zo grappig is het. We kennen het allemaal vanbuiten.'
- Het huis met de gele deur van Hanne Luyten: 'Elk kind mag zichzelf zijn in dit kleurrijke boek. Ik ben helemaal fan.'
- Het boek zonder tekeningen van B.J. Novak: 'Mijn kinderen amuseren zich rot met dit boek. En ook al staan er geen tekeningen in, toch is het heel mooi vormgegeven.'
Deel dit artikel: