Bestemming: bib! in Zelzate en Ukkel

Tijdelijk reisbureau in de bib van Ukkel

Inkleding

In Ukkel was jeugdbibliothecaris Isabelle Vander Stockt meteen gecharmeerd door de uitnodiging van Iedereen Leest. Ze besloot om all the way te gaan: 'Pal aan de ingang van de bib opende ik een reisbureau. Ieder kind passeert hier en wordt meteen aangesproken. Dat is belangrijk. Zo krijgen ze het concept mee vóór hun bezoek en niet als ze hun boeken al hebben gekozen. Met hun gloednieuw paspoort kunnen ze direct actief op zoek gaan naar passende boeken.’

Concreet betekent dit dat Isabelle meer op 'de vloer' staat dan anders: 'Ik moet multitasken, maar ik ben ervan overtuigd dat een persoonlijke aanpak loont. Ik speel ook echt de rol van reisagent. Dat aspect verlies je als de vaste baliemedewerker de actie er moet bijnemen.' Na de passage in het reisbureau neemt Isabelle de kinderen standaard mee naar de fotohoek. Tegen een safari-achtergrond poseren de deelnemers daar met hun paspoort. De reis is dan officieel gestart.

Boekentips bij elke bestemming

Ook in Zelzate zetten ze in op inkleding. In de bib werd er een hoekje gemaakt per bestemming (op expeditie, op bibbertrip, op tijdreis, op wereldreis, op beeldsafari en op stap in wonderland). Daar ligt niet alleen een selectie van boeken, maar de hoekjes werden ook tof aangekleed met hippe slingers en eigentijdse accessoires. En dat slaat aan. Bibliotheekassistent Tine Bruyneel: 'We hebben de actie online gedeeld en hebben foldertjes verspreid op school, maar als de bezoekers in de bib duidelijk zien dat er iets te beleven valt, dan loopt zo’n initiatief eigenlijk vanzelf. Het helpt bovendien dat het promomateriaal en de paspoortjes van Iedereen Leest er echt mooi uitzien. Dat doet veel!'

Met de reispas op ontdekking

In Ukkel kozen ze er niet voor om de boeken per bestemming te verzamelen, maar laten ze die gewoon in de rekken staan. Wel ontwierp de bib een gidsje waarop de bestemmingen gelinkt worden aan de pictogrammen op de rug van kinderboeken. Met die gids gaan kinderen autonoom op zoektocht doorheen de bib. Van Boekenzoeker maken ze momenteel in Ukkel amper gebruik: 'In coronatijden moet je de computer na ieder gebruik ontsmetten, dus is er voorlopig maar één computer beschikbaar. Misschien zullen we daar in de toekomst meer op inzetten, maar de pictogrammengids heeft als voordeel dat hij het zelfstandig zoeken stimuleert. Het is echt leuk om de kinderen door de bib te zien hollen.'

© Michiel Devijver | Iedereen Leest

Na één week hebben zo’n twintig kinderen hun reispaspoort al afgehaald in Zelzate. 'De reacties zijn enthousiast,' zegt Tine. Daar heeft ze een paar verklaringen voor: 'Natuurlijk motiveert het dat er iets te winnen valt, maar ik denk dat de actie vooral aanslaat omdat kinderen en jongeren per bestemming zelf een boek kunnen kiezen uit de lange lijst van Iedereen Leest. Het draait bovendien echt om leesplezier. Zo kan een strip ook tellen.'

Ook in Ukkel loopt het vlot, met 28 deelnemers na drie dagen. 'Ik zie vooral veel 8-10-jarigen die meedoen,' zegt Isabelle. 'Dat vind ik tof, want op de leeftijd grijpen kinderen vaak naar boeken van een vaste reeks of auteur. Nu gaan ze voor boeken die ze anders niet meteen uit de rekken zouden halen. Omdat ze echt moeten zoeken, blijven ze ook veel langer in de bib. Sommigen keren zelfs regelmatig terug naar mij om te vragen of ze goed gekozen hebben.' Voor de allerjongsten vindt Isabelle de actie wat moeilijker: 'Niet voor iedere bestemming hebben we voor kleuters een groot aanbod aan boeken.' Tieners heeft ze wel kunnen bereiken: 'De aanpak is uiteraard minder speels, maar ik vind het wel interessant om hen bijvoorbeeld wat meer in de richting van de informatieve boeken te duwen. Daar zie je hen normaal niet zo vaak. Maar of zij gaan terugkomen om hun paspoort te vervolledigen, dat moet ik nog zien.'

Kinderen welkom in de pop-up bib!

Om de boeken deze zomer echt tot bij de jonge lezers te brengen, opende de bibliotheek van Zelzate een pop-up bib op het Groenplein. Stagiaire Sandrina Hunninck werkte het concept uit als afstudeerproject Sociaal-Cultureel Werk aan de Artevelde Hogeschool: 'Zelzate is geografisch heel gefragmenteerd. Het kanaal Gent-Terneuzen en de R4 zorgen ervoor dat de bibliotheek voor sommige inwoners moeilijk bereikbaar is. Vandaar het idee voor een pop-up bib voor kinderen aan de overkant van het kanaal op het Groenplein.'

De minibib werkt drempelverlagend.

De actie Bestemming: bib! kwam als geroepen voor de kleurrijke minibib. Sandrina: 'Ik had al wat ideeën om kinderen deze zomer meer te betrekken bij de bibliotheek, maar dit kant-en-klare project was echt een geschenk voor de minibib.' Om de actie nog meer te promoten stapt Sandrina zelf ook regelmatig de straat op: 'Er is veel passage op het plein aan de pop-up bib. Met de reispassen in de hand spreek ik jongeren aan. Tegelijk leg ik hen dan de algemene werking van de bib uit. Ik voel dat ik jonge lezers met Bestemming: bib! gemakkelijk warm kan maken om de bibliotheek binnen te stappen. Ik was zelf ook meteen door het concept getriggerd. We kunnen dit jaar niet echt op reis, maar reizen in ons hoofd kan wel nog. Bestemming: bib! maakt dat idee heel concreet en tastbaar!'

Boeken per thema

• Kleed de actie in met thematafels en decoratie in reisthema of tover de bib om tot een heus reisbureau.
• Ga met Bestemming: bib! naar de jonge lezers toe: via pop-up bibs of door actief paspoorten uit te delen op plaatsen waar veel kinderen komen.
• Deel de paspoorten uit bij het begin van het bibliotheekbezoek en niet na afloop aan de uitleenbalie. Zo kunnen kinderen meteen aan de slag.
• Help de kinderen bij hun zoektocht naar passende boeken: door de boeken per bestemming te verzamelen, hen met Boekenzoeker te leren werken of ontwikkel een alternatieve leidraad om de juiste boeken te vinden.
• Zorg voor een kleine beloning voor alle deelnemers, ter aanvulling aan het prijzenpakket van Iedereen Leest.
• Stem goed af wanneer je het paspoort stempelt. In coronatijden worden boeken  vaak teruggebracht via een boekenkist die op slot gaat. Geef daarom bijvoorbeeld een stempel bij het uitleenmoment en laat kinderen de stempel kleuren als ze het boek effectief hebben gelezen.
• Denk van bij het begin goed na over hoe je de paspoorten opnieuw verzamelt. Installeer hiervoor een brievenbus, doe een online oproep en spreek de kinderen persoonlijk aan.