Nieuw online leertraject ‘Een meertalige bib voor baby’s en peuters’

Iedereen Leest lanceert een nieuw online traject voor bibliotheken die willen investeren in een meertalige werking voor baby’s en peuters. Het leertraject is het resultaat van een onderzoeksproject en werd al door enkele bibliotheekprofessionals getest en goedgekeurd.

© Michiel Devijver en Iedereen Leest

ProM

In 2019 stapte Iedereen Leest als partner in ProM, een vierjarig traject rond meertalig opgroeien (M staat voor meertaligheid). ProM bevat zowel een onderzoeks- als een praktijkluik. KU Leuven, UGent en VUB zetten een onderzoek op bij ouders wiens baby of peuter meertalig opgroeit en bij professionals uit de kinderzorg (werkzaam in consultatiebureaus en de kinderopvang). Doel van dit onderzoek was nagaan bij ouders wat hun wensen zijn bij de talige opvoeding van hun kinderen (Welke talen willen ze dat hun kind leert spreken?), hoe ze dit in de dagelijkse praktijk aanpakken en hoe ze hierin ondersteund worden door gezinsondersteuners.

“De bibliotheek wordt op dit moment noch door ouders noch door gezinsondersteuners als een evidente partner gezien voor de taalontwikkeling van baby’s en peuters. Daar is nog veel groeimarge mogelijk.”

Naast ouders kregen ook professionele gezinsondersteuners uit consultatiebureaus en kinderopvanginitiatieven dergelijke vragen voorgeschoteld: welk advies verlenen ze aan ouders over meertalig opvoeden, welke plek krijgen thuistalen in hun werkomgeving en met welke partners werken ze samen rond meertaligheid? De eerste resultaten toonden dat er nog veel groeimarge mogelijk (en nodig) is om ouders nog beter te ondersteunen in hun keuze om hun kind al dan niet meertalig op te voeden. Ook wordt de bibliotheek noch door ouders noch door gezinsondersteuners als een evidente partner gezien voor de taalontwikkeling van baby’s en peuters. Nochtans zijn er al veel Boekstart-bibliotheken met een gericht aanbod voor de allerjongsten. Voorlezen is bij erg jonge kinderen immers een van de pijlers voor een rijke taalontwikkeling.

Voor het praktijkluik sloegen de drie betrokken maatschappelijke organisaties Kind en Gezin, VBJK (Vernieuwing in de Basisvoorzieningen voor Jonge Kinderen) en Iedereen Leest de handen in elkaar. Op participatieve wijze werkten ze met gezinsondersteuners uit de kinderzorg en bibliotheekmedewerkers een professionaliseringtraject uit dat over een periode van drie jaar verfijnd werd.

Pilootbibs

© Michiel Devijver en Iedereen Leest

Hoe kun je als bibliotheek nu zo’n duurzame werking rond meertalig opgroeien uitbouwen en de vroege geletterdheid van baby’s en peuters in hun thuistaal stimuleren? Op deze vraag bestaat geen eenduidig antwoord. Daarom begeleidde Iedereen Leest tijdens dit traject drie openbare bibliotheken – in Antwerpen-Kielpark, Heusden-Zolder en Oostende – bij het opzetten van zo’n werking. Alles hangt immers af van de bibliotheek, de specifieke lokale noden en behoeften rond meertaligheid, de samenwerking met andere partners … De drie bibteams gingen samen met Iedereen Leest aan de slag om gericht acties op poten te zetten, deze uit te testen en bij te sturen.

De betrokken medewerkers van deze bibliotheken deelden hun ervaringen ook in een interview voor META.

Een online leertraject

De uitgevoerde acties in de drie pilootbibs en de inzichten die Iedereen Leest als begeleider in dit traject opdeed, resulteerden uiteindelijk in een online leertraject voor bibliotheekprofessionals. Een eerste versie van het online leertraject werd vakkundig getest door medewerkers van de drie pilootbibs, maar ook door geïnteresseerden die het Boekstart-webinar over inclusie en diversiteit volgden in november 2021. Zij konden het traject enkele maanden doorlopen en feedback geven:

‘Ik heb als enige bibmedewerker deze module gevolgd, maar ga nu met de bibliothecaris samen zitten om te zien hoe we dit kunnen implementeren.’

‘Dit leertraject heeft mij heel veel zin gegeven om zelf te starten met een meertalige bib voor baby's en peuters.’

Voorbeeld van het online leertraject 'Een meertalige bib voor baby's en peuters'

Het leertraject omvat allerlei informatie uit onderzoek over meertalig opgroeien, maar zoomt ook in op enkele cruciale bouwstenen voor een succesvolle werking, zoals een meertalig leesaanbod voor baby’s en peuters, een toegankelijke meertalige bib en een rist aan mogelijke initiatieven die het leesplezier stimuleren bij baby’s en peuters die meertalig opgroeien. Daarbij komen telkens praktijkvoorbeelden te pas van hoe andere bibliotheken het aanpakken.

Het online leertraject wil bovendien een ondersteunende tool zijn voor bibs om in team aan de slag te gaan en verder te gaan dan die ene fijne actie. Een 6-stappenplan zorgt ervoor dat je als bib duurzaam te werk gaat. Want een meertalige bib, die bouw je niet op een dag.

Digitale coaches

Bibliotheekprofessionals kunnen dit leertraject op eigen houtje doorlopen, maar natuurlijk is het fijner om met enkele collega’s samen het traject te doorlopen. Iedereen Leest-medewerkers Geetha en Simon zijn je digitale coaches. Je kan hen ook tijdens het traject contacteren met eventuele vragen, maar ze zijn natuurlijk ook benieuwd hoe jouw bib aan de slag gaat met de info uit het leertraject.

Dit online leertraject is het resultaat van ProBib, een professionaliseringstraject dat van 2019 tot 2022 in drie openbare bibliotheken liep. ProBib maakte deel uit van een groter onderzoekstraject ProM, gecoördineerd door KU Leuven i.s.m. UGent, VUB, Kind en Gezin, VBJK en Iedereen Leest, en gefinancierd door FWO. Het online leertraject zal op regelmatige basis geactualiseerd worden.



Deel dit artikel:

Contact
Medewerker Boekstart | Iedereen Leest Academie
Contact
Medewerker beleid, onderzoek en digitale strategie
Mis niets van Iedereen Leest