Educatieve handleiding ‘empathie ontwikkelen via boeken’
Jeugdboekenmaand 2019 staat in het teken van vriendschap. Iedereen Leest stelde hiervoor een nieuwe educatieve handleiding samen uit werkvormen om empathie via boeken te stimuleren bij kinderen. Want wie zich kan inleven in verhalen, kan beter emoties van anderen aanvoelen.
Verhalen roepen emoties en verbeelding op. Als een prentenboek een wenend personage afbeeldt, kan je met kinderen in gesprek gaan over emoties: waarom weent het personage? Heb je je ook al eens droevig gevoeld? Zo’n gesprekken vergroten het inlevingsvermogen van kinderen. Die empathie is een belangrijke sociale vaardigheid in vriendschappelijke relaties.
Een open en empathisch klasklimaat
Boeken kunnen die empathische vaardigheid aanscherpen. Om vanuit verhalen gesprekken op gang te brengen over emoties, is het belangrijk dat er een open sfeer in de klas is, waar met respect naar elkaar geluisterd wordt. Zo voelt elk kind zich op zijn gemak en durft het ook sneller zijn mening of ervaringen te delen. Enkele tips:
- Stel vragen in plaats van te veronderstellen hoe een kind zich voelt.
- Geef het goede voorbeeld en leef je zelf in in de situatie of gevoelens van kinderen.
- Neem verschillende standpunten in door bijvoorbeeld perspectieven van twee personages naast elkaar te plaatsen, zodat je met kinderen hierover kan reflecteren.
- Breek buiten de klasmuren: boeken brengen verhalen van over de hele wereld. Verhalen vormen een ideale aanknoping om andere culturen in de klas te brengen.
- Vertel verschillende verhalen. Elk verhaal bezit een referentiekader door het bepaald gebruik van personages, illustraties … Zorg voor voldoende variatie in de verhalen: jongens en meisjes, westerse en oosterse culturen … Wil je meer weten over diversiteit en representatie in kinderboeken, neem dan een kijkje in de handleiding ‘Werken met boeken in de klas: thema M/V/X – je bent wie je bent’.
Werkvormen rond boeken en empathie
Iedereen Leest stelde verschillende werkvormen samen om vanuit boeken empathie bij kinderen te stimuleren. De werkvormen zijn generiek, vragen weinig voorbereiding en kan je op verschillende boeken toepassen.
Deze educatieve handleiding werd ontwikkeld naar aanleiding van de Jeugdboekenmaand 2019 met ‘vriendschap’ als thema. Daarbij werden per leeftijdsgroep boekentips rond vriendschap opgesteld.
Ook na de Jeugdboekenmaand kan je boeken blijven inzetten in de klas of op school. Meer inspiratie vind je in eerdere handleidingen over non-fictie en gender.
Lees ook
Deel dit artikel:
